W tym roku nasza firma obchodzi swoje 30-lecie! To nas skłoniło do przemyśleń i podsumowań, jak polskie społeczeństwo się zmieniło w tym czasie i jak tym samym zmieniały się badania. Zapraszamy na opowieść w odcinkach, na podstawie rozmów z Adamem Czarneckim, założycielem i wiceprezesem ARC Rynek i Opinia oraz Łukaszem Mazurkiewiczem, prezesem ARC Rynek i Opinia.
Odcinek 1 – Głód informacji versus nadmiar wrażeń
W ciągu ostatnich 30 lat w Polsce w obrębie społeczeństwa zmieniło się prawie wszystko. Na początku transformacji w zasadzie nie było żadnych informacji na temat konsumentów, ich zachowań. Można powiedzieć, że polski konsument dopiero „się rodził”, a jedynymi dostępnymi informacjami były te z roczników statystycznych. Jednocześnie był ogromny głód informacji o konsumentach, których nagle zalała fala produktów i usług, które wcześniej były dla nich niedostępne. Z gospodarki niedoboru niejako wskoczyliśmy do gospodarki rynkowej z chaosem, nadmiarem, charakterystycznym dla lat 90-tych. Konsumenci, dla których to wszystko było nowe, chętnie dzielili się swoimi opiniami, byli otwarci na promocje, zachwycali się reklamami i atrakcyjnymi opakowaniami produktów.
Dzisiaj mamy do czynienia z nadmiarem produktów, usług i bodźców marketingowych. To powoduje, że konsumenci są zmęczeni komunikacją marketingową, starają się unikać reklam, podchodzą do nich krytycznie, a promocje traktują z coraz większym dystansem. Mniej chętnie dzielą się też swoimi opiniami, są bardziej świadomi, uważają się za kompetentnych w wielu obszarach, mają swoje ulubione marki, generalnie „wiedzą, na czym ta gra polega”. To też przekazują swoim dzieciom – kolejnym pokoleniom konsumentów. Taka zmiana w społeczeństwie wymaga od badaczy zupełnie innego podejścia.
Badania były kiedyś jedynym sposobem zdobycia wiedzy o konsumentach. Wskutek rozwoju technologicznego dzisiaj mamy wiele źródeł danych, a przez co mamy ich często w nadmiarze. Wyzwaniem jest ich selekcja, walidacja.